Boşanmada Kusur nedir?

Eşlerden birinin evlilik birliği içindeyken sergilediği bazı tutum ve davranışların evlilik temeline aykırı olması veya evlilik birliği içindeki yükümlülüklerini yerine getirmemesi boşanma için kusur sayılabilmektedir.

Boşanmada Kusur Sayılabilecek Haller

Kusur sayılabilecek örnekleri 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun ikinci bölümünde açıkça görebilmekteyiz, bunlar:

Zina: Eşlerden biri zina ederse, diğer eş boşanma davası açabilir. Affeden tarafın dava hakkı yoktur!

Hayata Kast, Pek Kötü veya Onur Kırıcı Davranış: Eşlerden her biri diğeri tarafından hayatına kastedilmesi veya kendisine pek kötü davranılması ya da ağır derecede onur kırıcı bir davranışta bulunulması sebebiyle boşanma davası açabilir. Affeden tarafın dava hakkı yoktur.

Suç İşleme ve Haysiyetsiz Hayat Sürme: Eşlerden biri küçük düşürücü bir suç işler veya haysiyetsiz bir hayat sürer ve bu sebeplerden ötürü onunla birlikte yaşaması diğer eşten beklenemezse, bu eş her zaman boşanma davası açabilir.

Terk: Eşlerden biri, evlilik birliğinden doğan yükümlülüklerini yerine getirmemek maksadıyla diğerini terk ettiği veya haklı bir sebep olmadan ortak konuta dönmediği takdirde ayrılık, en az altı ay sürmüş ve bu durum devam etmekte ve istem üzerine hâkim veya noter tarafından yapılan ihtar sonuçsuz kalmış ise; terk edilen eş, boşanma davası açabilir. Diğerini ortak konutu terk etmeye zorlayan veya haklı bir sebep olmaksızın ortak konuta dönmesini engelleyen eş de terk etmiş sayılır.

Akıl Hastalığı: Eşlerden biri akıl hastası olup da bu yüzden ortak hayat diğer eş için çekilmez hâle gelirse, hastalığın geçmesine olanak bulunmadığı resmî sağlık kurulu raporuyla tespit edilmek koşuluyla bu eş boşanma davası açabilir.

Evlilik Birliğinin Sarsılması: Geniş yorumlanması gereken bir haldir, kişiden kişiye ve durumdan duruma farklılık gösterebilir. Kanunda kısacası şu şekilde açıklanmıştır:

4721 sayılı Türk Medeni Kanunu madde 166“Evlilik birliği, ortak hayatı sürdürmeleri kendilerinden beklenmeyecek derecede temelinden sarsılmış olursa, eşlerden her biri boşanma davası açabilir.

Yukarıdaki fıkrada belirtilen hâllerde, davacının kusuru daha ağır ise, davalının açılan davaya itiraz hakkı vardır. Bununla beraber bu itiraz, hakkın kötüye kullanılması niteliğinde ise ve evlilik birliğinin devamında davalı ve çocuklar bakımından korunmaya değer bir yarar kalmamışsa boşanmaya karar verilebilir.

Evlilik en az bir yıl sürmüş ise, eşlerin birlikte başvurması ya da bir eşin diğerinin davasını kabul etmesi hâlinde, evlilik birliği temelinden sarsılmış sayılır. Bu hâlde boşanma kararı verilebilmesi için, hâkimin tarafları bizzat dinleyerek iradelerinin serbestçe açıklandığına kanaat getirmesi ve boşanmanın malî sonuçları ile çocukların durumu hususunda taraflarca kabul edilecek düzenlemeyi uygun bulması şarttır. Hâkim, tarafların ve çocukların menfaatlerini göz önünde tutarak bu anlaşmada gerekli gördüğü değişiklikleri yapabilir. Bu değişikliklerin taraflarca da kabulü hâlinde boşanmaya hükmolunur. Bu hâlde tarafların ikrarlarının hâkimi bağlamayacağı hükmü uygulanmaz.

(Değişik dördüncü fıkra:14/11/2024-7532/13 md.) Boşanma sebeplerinden herhangi biriyle açılmış bulunan davanın reddine karar verilmesi ve bu kararın kesinleştiği tarihten başlayarak bir yıl geçmesi hâlinde, her ne sebeple olursa olsun ortak hayat yeniden kurulamamışsa evlilik birliği temelden sarsılmış sayılır ve eşlerden birinin istemi üzerine boşanmaya karar verilir.”

Eşit Kusur Nedir?

Eşlerin evlilik birliğini sarsan bir davranışta veya evlilik birliğinin yükümlülüklerini yerine getirmeyişinde benzer derecede sorumlu olması eşit kusurun varlığına sebep olur.

Her Benzer Tutum Eşit Kusur Değildir

Her zaman benzer tutumlar eşit kusur olarak kabul edilmeyebilir. Örnek vermek gerekirse:

Kadının kusurları:
—>Eve misafir kabul etmemek
—>Eşinin ailesi ve akrabalarıyla görüşmemek
—>Ev işlerinde özensizlik
—>Hakaret (salak, manyak gibi sözler)

Erkeğin kusurları:
—>Bayramlarda eşi ve çocukları yalnız bırakıp tatile gitmek
—>Fiili ayrılık döneminde aileyle ilgilenmemek
—>Hakaret (salak, manyak gibi sözler)

Bu olaydaki gibi benzer tutumların yaşandığı bir evliliğin boşanma davasında mahkeme erkeği daha ağır kusurlu bulmuş, kadın lehine uygun miktarda tazminata hükmedilmesi gerektiğine karar vermiştir.

2. Hukuk Dairesi 2024/1772 E.  ,  2024/10484 K.

...İlk Derece Mahkemesince erkeğe, davacı kadına fiziksel şiddet uyguladığı, maddi olarak birlik sorumluluklarını yerine getirmediği ve davacı kadının yaptığı yemekleri yemediği kusurları, kadına ise başka bir erkekle görüşerek güven sarsıcı hareketlerde bulunduğu, ortak çocukla ilgilenmediği ve evle ilgili sorumluluklarını yerine getirmediği kusurları yüklenmek suretiyle tarafların eşit kusurlu olduğu belirlenmiş ise de… Dosyanın tamamı incelendiğinde erkek şahıs hukuka aykırı bir delil sunduğu gerekçesiyle tarafların eşit kusurlu olduğunun kabulü doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.

Görüldüğü üzere evlilikteki benzer durumlar her zaman eşit kusur olarak mahkemede ele alınmayabilir. Böyle bir durumda hangi hukuki yollar ile hakkınızı arayacağınızı, hangi delilleri kullanabileceğinizi iyi bilmeniz gerekir.

Detaylı bilgi için: 0 (540) 538 38 06

NOT: Bu blog yazısı yalnızca genel bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır ve herhangi bir şekilde hukuki danışmanlık hizmeti sunmamaktadır. Burada yer alan bilgiler zamanla değişebilir ve özel durumlar için geçerli olmayabilir. Hukuki bir sorunla karşılaştığınızda mutlaka bir avukattan profesyonel destek almanız tavsiye edilir. Yazar(lar) ve site sahibi, bu yazının içeriğine dayanarak alınan kararlardan sorumlu tutulamaz.